Bij stervensbegeleiding stel je vragen over kwaliteit van leven en sterven, medische wensen, praktische en spirituele zaken, en emotionele behoeften.

Voorbeelden zijn: "Wat is voor jouw een 'goede dag'?" of "Welke medische behandelingen wil je wel/niet?" of "Waar wil je sterven?" en "Wie moet erbij zijn?". 

Kwaliteit van leven en sterven

• Hoe ziet een 'goede dag' er voor je uit?
• Wat betekent 'kwaliteit van leven' voor jou?
• Wat is voor jou 'kwaliteit van sterven'?
• Waar wil je sterven? 

Medische en praktische zaken

• Wil je nog gereanimeerd worden?
• Welke behandelingen wil je wel en welke niet?
• Wil je nog euthanasie of een 'voltooid leven' bespreken?
• Wat wil je vastleggen in een wilsverklaring, zoals wel of geen beademing, sondevoeding of opname in het ziekenhuis?
• Wie mag namens jou beslissen als je dat zelf niet meer kunt? 

Emotionele behoeften

• Wat wil je nog graag doen, zien of beleven?
• Wat wil je nog zeggen tegen de mensen om je heen?
• Welke wensen heb je voor de uitvaart (begrafenis of crematie)?
• Wie wil je bij je hebben als je komt te overlijden?
• Aan welke levensbeschouwelijke rituelen hecht je waarde?

Andere vragen

• Heb je nog wensen die je wil vastleggen, maar die nog niet besproken zijn?
• Zijn er nog ruzies die bijgelegd moeten worden?
• Zijn er nog mensen die je nog wil spreken?

 

 

Palliatieve Zorg

Palliatief betekent: verzachtend. Palliatieve zorg is niet gericht op genezing, maar op jouw welzijn. Dat jouw leven zo fijn en goed mogelijk is (door het voorkómen en/of verminderen van klachten), ondanks dat je ziek bent. En omdat de mensen om je heen daar ook een grote rol bij spelen, richt palliatieve zorg zich ook op jouw naasten. 

Palliatieve zorg is zorg voor patiënten met een levensbedreigende ziekte waarbij genezing niet meer mogelijk is. Het hoofddoel is om de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk te houden door het verlichten van lichamelijke, psychische, sociale en spirituele problemen. Deze zorg kan tegelijk met een behandeling die de klachten vermindert worden gegeven, en is niet alleen gericht op de patiënt, maar ook op diens naasten. 

Iedereen ervaart de palliatieve fase op zijn eigen manier. De één heeft last van pijn of misselijkheid. De ander voelt zich angstig of somber. Ineens is de vraag: ‘Wat maakt het leven zinvol?’ belangrijker dan ooit. En bijna iedereen heeft moeite met het idee om afscheid te moeten nemen van geliefden. Zorgverleners kunnen je helpen met jouw vragen, klachten en problemen.

Mensen denken vaak dat palliatieve zorg alleen voor de laatste weken van je leven is. Maar de palliatieve fase begint op het moment dat duidelijk is, dat je waarschijnlijk sterft aan jouw ziekte of aandoening. Of als je ouder bent en last hebt van meerdere chronische aandoeningen, die invloed hebben op elkaar. Je bent dan kwetsbaar. Het kan zijn dat je maar kort te leven hebt maar dat hoeft niet. Ook als niet zeker is dat een behandeling jouw ziekte kan genezen, kun je palliatieve zorg krijgen. Je krijgt dan palliatieve zorg én behandeling van jouw ziekte. Hoeveel weken, maanden of jaren, de palliatieve fase duurt, verschilt van persoon tot persoon. 

Focus op levenskwaliteit: 

In plaats van genezing staat het verbeteren van comfort en welzijn voorop. 

Klachtenverlichting: 

Denk hierbij aan het verlichten van pijn, vermoeidheid, angst en kortademigheid. 

Multidisciplinaire aanpak: 

Naast de huisarts en specialisten zijn vaak andere zorgverleners betrokken, zoals verpleegkundigen, psychologen en geestelijk verzorgers. 

Ondersteuning voor naasten: 

Ook familieleden en vrienden kunnen ondersteuning krijgen bij emotionele en sociale problemen. 

Verschillende fases: 

Palliatieve zorg kan maanden of jaren duren, afhankelijk van de ziekte en patiënt. 

 

Palliatieve sedatie en palliatieve zorg zijn niet hetzelfde

Soms worden palliatieve sedatie en palliatieve zorg door elkaar gehaald. Of er wordt gedacht dat het hetzelfde is. Dat is niet zo!. Palliatieve zorg is de zorg die jij en je naasten krijgen, en richt zich op de kwaliteit van leven. 

Als je nog maar kort te leven hebt (maximaal twee weken) en je hebt veel last van klachten (zoals pijn of benauwdheid), kan de arts met medicijnen zorgen dat je deze klachten niet meer voelt.

Dat heet palliatieve sedatie.

 

Terminale zorg

Dit is een specifieke vorm van palliatieve zorg in de allerlaatste fase van het leven, gericht op stervensbegeleiding en het zo comfortabel mogelijk maken van het overlijden. 

Terminale zorg is zorg in de laatste fase van het leven, wanneer genezing niet meer mogelijk is en de levensverwachting beperkt is, meestal tot maximaal drie maanden. 

De zorg is gericht op het verlichten van lichamelijke en psychische klachten, het ondersteunen van de patiënt en naasten, en het waarborgen van een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven tot het einde. 

Deze zorg kan thuis, in een hospice of in een speciale afdeling van een ziekenhuis plaatsvinden. 

 

Kenmerken van terminale zorg

Focus:

Het verlichten van pijn, benauwdheid en andere klachten om het sterven zo comfortabel mogelijk te maken. 

Symptoombestrijding:

Actieve aanpak van symptomen zoals angst, misselijkheid of vermoeidheid door medicatie of andere behandelingen. 

Psychosociale ondersteuning:

Begeleiding bij emoties, het nemen van beslissingen over het levenseinde, en het bieden van emotionele steun aan zowel de patiënt als de naasten. 

Levenskwaliteit:

Het maximaliseren van de levenskwaliteit, zelfs in de laatste levensfase, door te focussen op de wensen van de patiënt en diens naasten. 

Waar:

Kan thuis plaatsvinden, maar ook in een hospice of een palliatieve afdeling van een ziekenhuis of verpleeghuis, afhankelijk van de behoefte en mogelijkheden. 

 

Verschil met palliatieve zorg

• Terminale zorg richt zich op de allerlaatste periode, die doorgaans van korte duur is (weken of maanden), en is een specifiek en laatste deel van palliatieve zorg. 
• Palliatieve zorg kan vele maanden of zelfs jaren duren, zolang er sprake is van een niet-genezende ziekte. 

 

 

 

Bronnen:

 

Terminale zorg; Rijksoverheid.nl

Palliatieve Zorg; Paliaweb.nl

Stervensbegeleiding; Patientenfederatie.nl